معرفی بهترین رمان‌های اجتماعی ایرانی
ویژگی قابل توجه داستان‌های‌ اجتماعی، گیرایی بالای آنهاست. شما می‌توانید بدون احساس خستگی، برای ساعت‌های طولانی به مطالعه‌ی یک رمان اجتماعی جذاب بپردازید. از آنجا که در این کتاب‌ها، داستان زندگی‌های پر پیچ و خم و پرحادثه روایت می‌شوند، کمتر مخاطبی از خواندن آنها خسته می‌شود.
با خواندن رمان‌‌های اجتماعی، می‌توانیم به دنیای اطرافمان از منظرهای نو و و تازه‌ای که نویسندگان این آثار در کتاب‌هایشان توصیف کرده‌اند، بنگریم.
معرفی چند رمان اجتماعی ایرانی  محبوب
کتاب شوهر آهو خانم
یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین رمان‌های ایرانی که دهه چهل شمسی به چاپ رسید و تا سال‌های پس از انقلاب نیز با استقبال خوبی از سوی مردم مواجه شد، کتاب شوهر آهو خانم می باشد به نویسندگی علی محمد افغانی
داستان این رمان در سال 1313 در کرمانشاه اتفاق می‌افتد و نویسنده نیز به خوبی توانسته شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه سنتی ایران را به تصویر بکشد و از مشکلات مختلف زنان و مناسبات خانوادگی در آن دوران بگوید. 
علی محمد افغانی با تسلط بر فرهنگ و زبان مردم عامه، مجموعه‌ای از ضرب‌المثل‌های جذاب و قدیمی ایرانی را در لابه‌لای داستانش گنجانده و از اصطلاحات کوچه بازاری زیادی استفاده کرده است. از روی کتاب شوهر آهو خانم نیز فیلمی به همین نام در سال 1347 به کارگردانی داوود ملاپور ساخته شد.
خلاصه داستان شوهر آهو خانم:
داستان درباره مردی متدین و بازاری به نام سید میران سرابی‌ست که یک نانوایی دارد و به تازگی رئیس صنف نانوایان کرمانشاه شده است. او همسری مهربان و باوفا به نام آهو خانم و چهار فرزند دارد و از زندگی خانوادگی خود راضیست و به خوبی می‌داند که حمایت‌های همسرش در موفقیت او نقش بسیار زیادی داشته است. تا اینکه یک روز زنی دلربا و جوان به نام هما وارد مغازه سید میران می‌شود و برای او تعریف می‌کند که به خاطر ظلم‌هایی که شوهرش به او روا داشته، پس از چهار سال زندگی مشترک از او طلاق گرفته است و الان در خانه یک مطرب به نام حسین خان ضربی سکونت دارد.
سید میران از همان ابتدا مجذوب زیبایی هما می‌شود با این حال تصمیم می‌گیرد او را به عقد شاگرد نانوایی‌اش دربیاورد اما سرانجام ماجرا به شکلی پیش می‌رود که هما همسر دوم سید میران می‌شود. آهو خانم نیز به این شرایط ناراحت کننده تن می‌دهد و مجبور می‌شود همراه با هووی خود در یک خانه زندگی کند. این اتفاق ماجراهای تلخ و ناراحت‌کننده‌ای را برای این خانواده رقم می‌زند و آهو خانم و فرزندانش در شرایط سختی قرار می‌گیرند.

کتاب سال بلوا 
رمانی از عباس معروفی است که به گفته خودش سه سال و اندی طول کشید.
معمولا بعد از – سمفونی مردگان – عباس معروفی را به خاطر کتاب سال بلوا می شناسند.
کتاب سال بلوا به صورت اول شخص در ذهن یک زن به نام – نوشافرین – اتفاق می افتد و شروع آن به گونه ای است که مستقیما داخل داستان پرت می شویم. یعنی نویسنده در ابتدای کتاب سراغ حاشیه نمی رود و خواننده را مستقیم وارد اصل داستان می کند.
نوشا دختر سرهنگ نیلوفری است. سرهنگی که برای پیمودن پله های ترقی به سنگسر (مکانی که داستان کتاب در آن اتفاق می افتد) آمده است و تصمیم دارد آینده ای باشکوه برای دخترش رقم بزند اما…
اما نوشا عاشق کوزه گری غریب می شود و تمام وجودش را تقدیم او می کند، با این حال تقدیر، تصمیم دیگری برای نوشا گرفته است و…
 این رمان در مورد مظلومیت زن ایرانی است. زنی که از زورگویی های مردانه، از سختی های زمانه و از نگاه های هیز مردان در امان نیست و مدام باید مراقب خود باشد که مبادا کاری کند که مردی را تحریک کند.
کتاب سال بلوا به موضوعات مختلفی اشاره می کند. به عشق ممنوعه می پردازد و قدرت طلبی را به خوبی نشان می دهد. زن ستیزی را بررسی می کند و نشان می دهد که تا چه حد زن ها محدود هستند. و عباس معروفی همه این موارد را در کتاب سال بلوا به شیوه ای زیبا نوشته شده است.

کتاب سه قطره خون
کتاب سه قطره خون اثری ماندگار از صادق هدایت است که در قالب مجموعه داستان کوتاه در سال 1311 منتشر شد. این اثر روایتگر افراد مختلفی است که گرفتار هنجارها و ناهنجاری‌های اجتماعی شده‌اند و از محیط اطراف خود در رنج و عذاب هستند.
خلاصه‌ای از داستان‌های کتاب سه قطره خون:
داستان اول سه قطره خون نام دارد و عنوان کتاب نیز از آن گرفته شده است. راوی داستان، جوانی به نام احمد است که در بیمارستان روانی به سر می‌برد. احمد در خلال صحبت‌های خود از آرزوها و تصوراتش می‌گوید و آن‌ها را حقیقت می‌پندارد. صادق هدایت در این روایت به افسانه‌ای کهن روی می‌آورد و تلاش می‌کند با استفاده از اسطوره‌ها منظور خود را منتقل کند. این اثر یکی بهترین داستان‌های این مجموعه است و پایانی غافلگیر کننده دارد
داستان گرداب به عشق، خیانت و دوستی می‌پردازد. هدایت در این داستان زندگی جوانی به نام همایون را روایت می‌کند که دوستش به دلیل نامعلومی خودکشی می‌کند.
داش آکل یکی از معروف‌ترین داستان‌های صادق هدایت نیز در این مجموعه قرار دارد. این قصه روایت عشق مردی پا به سن گذشته و جوانمرد به دختری نوجوان است.
صادق هدایت در داستان آیینه‌ی شکسته به خرافات می‌پردازد و عقاید نادرست مردم را مورد نقد و بررسی قرار می‌‌دهد.
ششمین داستان این مجموعه لاله نام دارد که باز هم عشقی نامتعارف را به تصویر می‌کشد. این داستان یکی از متفاوت‌ترین روایت‌های این مجموعه را دارد. مردی تنها سرپرستی دختری را قبول می‌کند اما به مرور زمان به آن دختر علاقه‌مند می‌شود.
داستان صورتک‌ها نیز ماجرای پسری جوان است که در خانواده‌ای سرشناس به دنیا آمده و به دختری علاقه‌مند می‌شود. خانواده‌ی وی مخالف رابطه‌ی این دو جوان هستند و اما پسر جوان حاضر نیست از عشق خود بگذرد.
داستان چنگال درباره‌ی مرد خشنی است که به مسائل شرعی دیگران پاسخ می‌دهد اما خود هیچ باوری به آن‌ها ندارد.
مردی که نفسش را کشت، روایت معلمی است که با پژوهش در خصوص متون عرفانی به دنبال مرشدی می‌گردد تا به او در مبارزه با نفس خود و پیمودن هفت وادی عرفان یاری برساند و خدا را بیابد.
داستان محلل، ماجرای آشنایی تصادفی مردی با محلل همسر سابقش است. این دو پیرمرد زندگی خود را برای یکدیگر شرح می‌دهند.
آخرین داستان این مجموعه نام گجسته‌دژ نام دارد و داستان کیمیاگری است که برای دستیابی به فرمول ساخت طلا در دژی مستقر می‌شود که از نظر بومیان منطقه، بنایی شوم است و در نهایت این شومی گریبانگیرِ کیمیاگر داستان نیز می‌شود.

کتاب پاییز فصل آخر سال است
این کتاب یک رمان ایرانی و برنده جایزه ی ادبی جلال آل احمد است.
پاییز فصل آخر سال است – روایت‌هایی از زندگی سه دختر در آستانه‌ی سی‌ سالگی‌ست: لیلا، روجا و شبانه.
در واقع داستان یک برش کوتاه از ماجراها و دغدغه‌های این سه دختر را شامل می‌شود، دغدغه‌هایی مانند مهاجرت، هویت شغلی و اجتماعی و روابط عاطفی و خانوادگی.
نویسنده در این کتاب نه راهکاری برای دغدغه‌های شخصیت‌ها ارائه می‌دهد نه قضاوتی می‌کند و نه حتی پایانی مشخص و واقعی ارائه می دهد، در پایانِ کتاب دغدغه‌ها سر باز می‌مانند و تعلیق حفظ می‌شود و همین تعلیق و پایانِ بازِ کتاب، واقعی بودن داستان را دوچندان می‌کند، مثل زندگی همه‌ی ما.
نویسنده این کتاب خانم  نسیم مرعشی است که سبک نوشتاری ایشان باعث شده کتابی خوش خوان و قابل لمس باشد و همزاد پنداری با سه شخصیت بسیار آسان باشد
کتاب چشم هایش
رمان چشمهایش اثر نویسنده مشهور ایران استاد بزرگ علوی بدون تردید یکی از جریان سازترین و تاثیر گذارترین رمانهای ایرانی است که نه تنها بر ادبیات بلکه برجامعه ایرانی و حتی تحولات اجتماعی دهه پنجاه  موثر بوده است. در خلاصه کردن سعی شده تحلیل های علت و معلولی حوادث رمان حذف و فقط  معرفی کوتاهی از رمان و نویسنده آن انجام شود.
بنابر تاریخی که «بزرگ علوی» خود در پایان رمان چشمهایش نوشته است، نگارش این کتاب شش ماه طول کشیده. 
 این رمان از آثار معدود فارسی است که در مرکز آن یک زن با تمام عواطف و ارتعاشات روانی و ذهنی قرار گرفته است.
داستان کتاب چشمهایش در دوره رضاشاه اتفاق می‌افتد و زندگی یک استاد بزرگ نقاشی را روایت می‌کند که مبارز سیاسی هم است. یکی از دوست‌داران این نقاش معروف به دنبال راز مرگ مشکوک استاد در تبعید است. آقای ناظم همان دوستدار استاد است و حدس می‌زند که راز مرگ استاد در یکی از تابلوهای ایشان است که خود استاد نام آن تابلو را چشمهایش گذاشته است.
استاد ماکان در سال‌های آخر عمرش یک پرده به نام «چشمهایش» نقاشی می‌کند که پرتره خانمی جوان است که انگار یک راز بزرگ در چشمهای خانم وجود دارد و آقای ناظم به شدت دنبال پیدا کردن همین خانم و کشف راز چشمهایش است. در واقع راوی داستان که ناظم مدرسه و مسیٔول نمایشگاه آثار استاد ماکان است، سخت کنجکاو می‌شود راز این چشم‌ها را دریابد. بنا بر این سعی می‌کند زن در تصویر را بیابد و از ارتباط او با استاد ماکان بپرسد.